Osiemdziesiąt lat temu wybuchła II wojna światowa. Ten czas ma niebagatelny wpływ na kształt współczesności. Jednocześnie skutkował milionami niewinnych ofiar. Nie dziwi zatem fakt, że wciąż powstają kolejne filmy i seriale, których twórcy próbują zmierzyć się z tą tematyką. Poniżej prezentuję subiektywny wybór filmów i serialu z II wojną światową w tle.
Paragraf 22
Serial opowiada historię Johna Yossariana, amerykańskiego bombardiera, który za wszelką cenę chce zakończyć swoją służbę. Tytułowy Paragraf 22 to przepis, który daje żołnierzowi możliwość natychmiastowego zakończenia służby wojskowej — na własną prośbę — z powodu choroby psychicznej… Paradoksalnie żołnierz, zgłaszając taką prośbę, udowadnia, że jest poczytalny, a zatem jego wniosek o zwolnienie zostaje rozpatrzony negatywnie. Serial w komedio-dramatycznej formule obnaża absurdy wojny. Pokazuje, że wojna to zawsze porażka dla obu stron. Zawsze znajdą się ofiary po obu stronach, a najwięcej zyskują tylko ci, którzy potrafią zignorować moralność.
Z dalekiego kraju
Film Krzysztofa Zanussiego, to opowieść o życiu Karola Wojtyły, przyszłego papieża Jana Pawła II. Życie Wojtyły stanowi szkielet do większej opowieści, jaką jest historia Polski i Polaków w XX wieku. Opowiada tragiczne losy uczestników II wojny światowej oraz czasów komunizmu. Doborowa obsada i fakt, że film został nakręcony w języku angielskim, sprawia, że film jest przystępnym dla szerszej publiczności pretekstem do dyskusji o historii Polski.
Katyń
Opowieść o polskich oficerach, którzy na rozkaz Stalina zostali zgładzeni przez sowietów. Akcja filmu dzieli się na dwie linie fabularne. To droga polskich oficerów do dołów śmierci oraz losy ich żon, córek i matek, które niekiedy przez lata czekały na swoich bliskich. Obraz Andrzeja Wajdy ukazuje dramat życia w kłamstwie, oraz wewnętrzne zmagania bohaterów wobec nowego, totalitarnego ustroju. Film uświadamia, że dla wielu II wojna światowa nie skończyła się w 1945 roku.
Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i Stara szafa
Chociaż zarówno w powieści C.S. Lewisa, jak i w ekranizacji wątek II wojny światowej pojawia się tylko na początku, to mimo wszystko może pełnić pewną wskazówkę do interpretacji. Czwórka rodzeństwa: Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja Pevensie przenosi się z Londynu do domu na wsi, gdzie odkrywają w tytułowej szafie przejście do fantastycznej krainy — Narnii. Dzieci uciekają z deszczu pod rynnę. Biorą udział w wojnie przeciwko siłom zła dowodzonym przez złą czarownicę. Wspiera ich w tym imponujący lew — Aslan i cała masa najróżniejszych, fantastycznych stworzeń. Dzieci zmuszone są do dorośnięcia. Stają przed naprawdę poważnymi wyborami, przeżywają rozpacz, odnoszą porażki i sukcesy. Prawie tak samo, jak mnóstwo innych dzieci, które były uczestnikami i ofiarami II Wojny Światowej.
Arytmetyka Diabła
Film godny uwagi między innymi za całkiem nowatorskie podejście do tematu Zagłady. Nakręcony na podstawie książki o tym samym tytule autorstwa Jane Yolen. Opowiada o nastolatce, która cofa się w czasie do okupowanej przez nazistów Polski. Niedługo po tym trafia do obozu koncentracyjnego.
A zatem mamy do czynienia z fantastyką holocaustową. Twórcy znacznie złagodzili sposób ukazania zagłady. To wszystko, żeby spróbować trafić z przekazem do najmłodszych widzów. Dydaktyczny charakter filmu podkreśla wstęp Dustina Hoffmana, który przed właściwym filmem wyjaśnia cele jego powstania. Wspaniały przykład szkolnictwa które, używając fantastycznych środków, uczy prawdy.