Delikatna jak herbata zielona, a jednocześnie intensywna niczym czarna – oolong to wyjątkowy napar, który łączy w sobie to, co najlepsze z obu światów. Znana od wieków w Chinach i na Tajwanie, dziś zyskuje coraz większą popularność na całym świecie. Jej unikalny proces półfermentacji nadaje jej niepowtarzalny smak, a liczne właściwości prozdrowotne sprawiają, że sięgają po nią zarówno smakosze, jak i osoby dbające o zdrowie. Czym dokładnie jest herbata oolong, jakie ma korzyści i jak najlepiej ją przygotować?
Historia i pochodzenie
Herbata oolong, nazywana również herbatą turkusową lub niebieską, w dosłownym tłumaczeniu z chińskiego oznacza „czarnego smoka”. Nazwa ta wynika z zakręconych listków wysuszonej herbaty, które swym kształtem mogą przypominać to mityczne stworzenie. Legenda o powstaniu herbaty oolong głosi, że pewnego dnia farmer po skończonych zbiorach wracając do domu spotkał węża. Chcąc uniknąć konfrontacji ze stworzeniem uciekał jak najdalej od niego, wciąż trzymając w ręku kosz z liśćmi herbaty, które pod wpływem potrząsania koszyka podczas biegu, ocierały się o siebie, rozpoczynając proces oksydacji. Gdy farmer dotarł do domu, to był zachwycony bogatym zapachem herbaty, którą wcześniej niósł ze sobą. Po zakończeniu procesu produkcji zdecydował się zaparzyć listki – i tak powstał oolong. Pierwsze wzmianki o turkusowej herbacie pochodzą z XVI wieku z czasów panowania dynastii Ming. Herbata ta była zarezerwowana wyłącznie dla elit. Dopiero z czasem poszerzono jej dostępność dla mieszkańców Chin, a później dla całego świata.
Proces produkcji
Produkcja herbaty oolong skupia się przede wszystkim na starszych i większych liściach krzewu, w przeciwieństwie do herbaty białej, gdzie wykorzystywane są głównie młode listki. Liście te poddawane są procesowi więdnięcia, które odbywa się zazwyczaj na świeżym powietrzu i pełnym słońcu. Następnie są one lekko obijane, w celu uszkodzenia komórek liścia i rozpoczęcia utleniania. Ten krok powtarzany jest kilkukrotnie, aż do momentu uzyskania pożądanego aromatu. Proces utleniania zatrzymywany jest poprzez podgrzanie liści. Potem liście są zwijane i rolowane – etap ten jest odpowiedzialny za charakterystyczny wygląd herbaty i ułatwia wydzielanie substancji z liści. Na samym końcu liście są pieczone.
Jak prawidłowo parzyć herbatę oolong
Istnieją dwa różne style parzenia herbaty oolong – styl wschodni oraz styl zachodni.
Aby prawidłowo zaparzyć herbatę oolong w stylu zachodnim należy przygotować łyżeczkę suszu na około 200 ml wody. Herbatę zalewamy wodą o temperaturze między 80 °C a 90 °C. Czas parzenia powinien wynosić pomiędzy 3-4 minuty. Niebieska herbata nadaje się do wielokrotnego parzenia, więc możemy użyć tego samego suszu do 3 razy. Co ciekawe, każdy kolejny napar potrafi uwalniać inne nuty smakowe – od kwiatowych po lekko orzechowe.
Parzenie herbaty w stylu wschodnim (tradycyjnym) różni się pod kilkoma względami od wcześniej opisanego stylu zachodniego. Zaczynamy od zalania wodą większej ilości suszu (od 5 do 7 g). Aby móc cieszyć się naparem czekamy tylko 20-30 sekund. W tym przypadku możemy parzyć herbatę nawet 8 razy. Należy jednak pamiętać, aby przy każdym zalaniu wodą wydłużać czas parzenia o 10 sekund.
Właściwości zdrowotne
Herbata oolong oprócz bogatego aromatu ma wiele do zaoferowania pod względem korzyści zdrowotnych. Dzięki wysokiemu poziomowi antyoksydantów neutralizuje wolne rodniki w organizmie oraz wspiera zdrowie serca. Jest bogata w wiele witamin, takich jak A, B, C, E i K, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia organizmu. Niebieska herbata może przyczyniać się do opóźnienia procesów starzenia skóry i zapewnieniu zdrowego wyglądu. Dzięki zawartości kofeiny i teiny wspiera ona odchudzanie i spalanie kalorii. Zawiera katechiny i polifenole, które stymulują metabolizm. Turkusowa herbata będzie również dobrym wyborem, dla osób, które zmagają się z insulinoodpornością lub cukrzycą, ponieważ pomaga ona w kontroli poziomu cukru we krwi, poprawiając jednocześnie wrażliwość na insulinę. Co więcej, wspiera ona zdrowie dziąseł i zapobiega próchnicy. Działa korzystnie na cerę, łagodząc objawy trądziku i poprawiając wygląd skóry. Zawiera teinę, która działa relaksująco, nie powodując senności. Może również łagodzić stres i wspierać dobre samopoczucie.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Pomimo wielu właściwości zdrowotnych herbaty oolong w paru przypadkach nie zaleca się jej stosowania lub sugeruje się ograniczenie jej spożywania. Ze względu na obecność kofeiny, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny ograniczyć ilość spożywanej herbaty turkusowej, aby wspierać prawidłowy rozwój dziecka. Osoby z chorobami żołądka również nie powinny pić jej w nadmiarze, ponieważ tak jak inne herbaty zawiera ona garbniki, które mogą podrażniać błonę śluzową żołądka i nasilać objawy refluksu i zgagi.
Zalecana dawka dla zdrowej osoby dorosłej wynosi 2-3 filiżanki dziennie. Taka ilość dostarcza korzystnych przeciwutleniaczy i zapewnia łagodne pobudzenie.
Rodzaje herbaty oolong
Oolongi występują w szerokim zakresie oksydacji – od ok. 10% do nawet 70%. Te jaśniejsze, jak chiński Tie Guan Yin, mają kwiatowe nuty i są bliższe zielonej herbacie. Z kolei ciemniejsze odmiany, np. tajwański Da Hong Pao czy Oriental Beauty, mają bogaty, lekko dymny smak przypominający czarną herbatę. Różnorodność oolongów sprawia, że każdy miłośnik herbaty znajdzie coś dla siebie.
