Żyła krótko, ale zdążyła stać się ikoną muzyki. Zainspirowała wielu artystów – Avril Lavigne, P!nk, Florence Welsh… Janis Joplin – biografia, osiągnięcia, wpływ na kulturę.
Początki kariery Janis Joplin
Janis jako nastolatka zaczęła słuchać afroamerykańskiego bluesa, co zainspirowało ją do rozpoczęcia kariery muzycznej. W 1966 roku dołączyła do grupy Big Brothers and the Holding Company, z którymi nagrała 2 albumy. Jak powiedział gitarzysta grupy, Andrewa:
„Byliśmy w pełni stabilnym, rockowym zespołem. Graliśmy ciężką muzykę. Mówiliśmy sobie: fajnie, są 3 czy 4 kapele w mieście, jesteśmy jedną z nich. Wciąż jesteśmy w prasie, wszystko idzie po naszej myśli. Robimy przysługę tej kobiecie, pozwalając jej śpiewać u nas! Przyszła na pierwszą próbę i była ubrana po teksańsku; nie wyglądała jak hippiska, ale jak moja matka, która też pochodzi z Teksasu! Świetnie śpiewała, ale powiedziałbym, że nie powaliło nas to specjalnie. Myślę, że graliśmy po prostu bardzo głośno – zbyt głośno jak dla niej. Przypuszczam, że niewystarczająco przyciszyliśmy instrumenty. Pisała wtedy w listach do domu, że jesteśmy wszyscy tak egzotyczni; te nazwy zespołów, wszystko inne. Można by powiedzieć, że ani ona nie zachwyciła nas, ani my jej – obie strony odniosły podobne wrażenie. Janis była naprawdę inteligentna i zawsze stawała na wysokości zadania. Śpiewała nasze piosenki. Ale nie była to od razu niezwykła rewelacja, jak pewnie wszyscy sądzą, jak to bywa pokazane w filmach. Nie byliśmy podekscytowani w rodzaju O Boże, chyba jesteśmy w Niebie, mamy Janis Joplin!. Chodzi mi o to, że była dobra, ale musiała jeszcze wiele się nauczyć. Około roku zabrało jej, żeby nauczyć się śpiewać z elektrycznym zespołem”.
Janis Joplin i Big Brothers and the Holding Company
Fani grupy na początku sceptycznie podeszli do nowej wokalistki, ze względu na to, iż muzyka Joplin różniła się diametralnie od poprzednich dokonań BBHC. Przełomowym momentem zarówno dla grupy, jak i dla Janis był występ na Monterey Pop Festival w 1967 roku. Dzięki niemu BBHC zostali zauważeni w USA i za granicą.
Janis Joplin solo
Janis nagrała z grupą albumy: Big Brothers and the Holding Company oraz Cheap Thrills. Później opuściła zespół i rozpoczęła karierę solową. Album I Got Dem Ol’ Kozmic Blues Again Mama! powstał we współpracy z grupą Kozmic Blues Band. Z kolei Pearl – z Fool Tilt Figgie Band.
Muzykę piosenkarki określa się jako mieszankę rocka, folku i bluesa.
Do największych hitów Janis należą: Cry Baby, Piece of My Heart, Try (Just a Little Bit Harder) i Me and Bobby McGee. Z życzeniami dla Johna Lennona nagrała swoją wersję utworu Mercedes Benz, która znalazła się na składance Janis Joplin’s Greatest Hits (1973).
Inspiracje Janis
Wśród inspiracji Janis warto wymienić Billie Holiday, Leadbelly i Bessie Smith. Joplin twierdziła, że pierwszym albumem, jaki kupiła, był album tego drugiego. Jeśli chodzi o Holiday, jedną z dwóch książek, które Joplin zabrała ze sobą do San Francisco, była autobiografia Holidaya Lady Sings The Blues. Podobno była dla niej jak Biblia i zachowała ją do końca swoich dni.
Śmierć artystki
Janis Joplin zmarła 4 października 1970 roku w wyniku zatrucia morfinowo-heroinowego. Piosenkarka dołączyła do tragicznego klubu 27. Jego „członkowie” to muzycy, którzy z różnych przyczyn zmarli w wieku 27 lat. Należą do niego m.in. Kurt Cobain (Nirvana), Amy Winehouse, Jimi Hendrix, Brian Jones (The Rolling Stones) lub Jim Morrison (The Doors).
Dziedzictwo Janis Joplin
Janis Joplin miała duży wpływ na wielu artystów. P!nk mówiła o niej w ten sposób:
„Była tak inspirująca, śpiewając muzykę bluesową, kiedy to nie było kulturowo akceptowane dla białych kobiet(…). Była taka dowcipna, czarująca i inteligentna, ale walczyła też z syndromem brzydkiego kaczątka”.
Z kolei Florence Welsh (Florence and The Machine) powiedziała, że Janis:
„była fascynującą postacią, która wypełniła lukę między psychodelicznym bluesem a scenami soulowymi. Była tak wrażliwa, skrępowana i pełna cierpienia. Rozerwała się na kawałki, ale na scenie była zupełnie inna. Była taka nieskrępowana, taka wolna, taka surowa i nie bała się zawodzić. Jej związek z publicznością był naprawdę ważny. Wydaje mi się, że cierpienie i intensywność jej występu idą w parze. Zawsze było uczucie tęsknoty, poszukiwania czegoś. Myślę, że ona naprawdę podsumowuje ideę, że dusza polega na umieszczaniu bólu w czymś pięknym”.
W 2010 roku Agencja Artystyczna MMJ wydała płytę zatytułowaną Moja mama Janis z 12 utworami pochodzącymi z monodramu o tym samym tytule (z 2005 roku). Wykonawczynią jest Jolanta Litwin-Sarzyńska.
W 1995 roku Joplin została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame.
Hołd piosenkarce złożyli tacy artyści, jak: Lzzy Hale, P!nk, Budka Suflera czy Melissa Etheridge (z Joss’em Stone).
Joplin została wymieniona w piosence Czas ołowiu z repertuaru Budki Suflera.
W 1988 roku w Teksasie światło dzienne ujrzał pomnik Janis autorstwa Douglasa Clarka.
4 lata później ukazała się biografia Janis – Love, Janis, napisana przez siostrę piosenkarki – Laurę. Powstał również film dokumentalny – Janis: Little Girl Blue.
W hollywoodzkiej alei sław można zobaczyć gwiazdę Janis.
Powstał zespół ku czci Joplin – Just Like Janis.
Janis Joplin prywatnie
Godne uwagi jest to, że pasją Janis było malarstwo, dopiero później zainteresowała się muzyką. Janis uwielbiała także czytać. W szkole była wyśmiewana, ponieważ miała nadwagę.
Była także związana z ruchem hippisowskim. Jej krótka kariera obfitowała w alkohol, narkotyki i obyczajowe skandale. Jednym z nich było aresztowanie w 1969 roku za przeklinanie na scenie.
Z kolei Kim France napisał o niej, że:
„Kiedy stała się sławna, Joplin przeklinała jak kierowca ciężarówki, nie wierzyła w noszenie bielizny, rzadko widywano ją bez butelki Southern Comfort(…)”.
Krążyły plotki, że Janis jest lesbijką. Sama piosenkarka nigdy tego nie potwierdziła.