Syndrom oszusta to powszechne zjawisko psychologiczne, które sprawia, że osoby odnoszące sukcesy nie potrafią w nie uwierzyć. Towarzyszy mu poczucie zwątpienia we własne kompetencje oraz obawa przed zdemaskowaniem. Dowiedz się, jakie są jego przyczyny i w jaki sposób można sobie z nim poradzić.
Czym jest syndrom oszusta?
O syndromie oszusta mówimy wtedy, gdy osoba odczuwa niepewność oraz uczucie „oszukiwania” w jakiejś dziedzinie. Wątpi ona w swoje umiejętności i uważa, że nie zasługuje na osiągnięte sukcesy. Przypisuje je przypadkowi, szczęściu lub innym czynnikom zewnętrznym, a nie własnym kompetencjom i ciężkiej pracy. Pomimo dowodów na swoje kompetencje, osoba z syndromem oszusta nie akceptuje faktu, że wykonuje pracę dobrze. Może uważać, że nie ma wystarczających kwalifikacji do zajmowanego stanowiska. Często towarzyszy temu obawa przed zostaniem zdemaskowanym i ujawnieniem rzekomej niekompetencji. Dzieje się tak mimo tego, że w rzeczywistości osoba ta posiada odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. Wbrew pozorom syndrom oszusta najczęściej dotyczy osób kompetentnych, uzdolnionych i odnoszących sukcesy. Szczególnie często zgłaszają go kobiety.
Przyczyny syndromu oszusta
Nie ma jednej przyczyny, która skutkowałaby posiadaniem syndromu oszusta w dorosłości. Jednak osoby posiadające ten problem, najczęściej zostawały wychowane w rodzinie, w której duży nacisk kładziono na osiąganie sukcesów oraz wysokich wyników w nauce. Równie często syndrom oszusta dotyczy osób, które w dzieciństwie były uznawane za utalentowane. W efekcie spotykały się z wieloma pochwałami i podziwem ze strony dorosłych. Mogło to prowadzić do poczucia, że zasługują na uwagę jedynie wtedy, gdy wykonają powierzone zadanie perfekcyjnie. W dorosłym życiu może to prowadzić do zwiększonego poczucia rozczarowania i niepewności w przypadku porażki. Osoby z syndromem oszusta często utożsamiają ją z niewykonaniem pracy w sposób idealny. Problem ten często dotyczy osób ze skłonnościami do perfekcjonizmu oraz ludzi ambitnych, którzy biorą na swoje barki zbyt dużą liczbę obowiązków oraz oczekiwań względem samych siebie. Dodatkowo syndrom oszusta jest częsty wśród ludzi z zaniżonym poczuciem własnej wartości. Osobom tym zależy na osiąganiu sukcesów i zdobywaniu pochwał za swoją pracę. Jednocześnie nie potrafią uwierzyć, że to, co osiągnęli, zawdzięczają własnym umiejętnościom.
Jak radzić sobie z syndromem oszusta?
Jeśli syndrom oszusta dotyczy Ciebie, warto mieć na uwadze, że jest to powszechne zjawisko i nie jesteś sam z tym problemem. Walcząc z syndromem oszusta, warto pamiętać, aby wyznaczać sobie realistyczne cele. Wykonując zadania, nie narzucajmy sobie zbyt wysokiego tempa i dbajmy o zdrowy balans. Nie polegajmy wyłącznie na opiniach innych osób. Pamiętajmy, aby mówić do siebie w pozytywny i troskliwy sposób oraz doceniać zarówno drobne, jak i duże osiągnięcia. Pomocne może być także prowadzenie dziennika sukcesów, w którym zapisujemy swoje osiągnięcia i pozytywne opinie na swój temat. Warto również otaczać się osobami, które nas wspierają i motywują, oraz w razie potrzeby skorzystać z pomocy terapeuty, aby lepiej radzić sobie z negatywnymi myślami i budować pewność siebie.
