B.O.K. od lat buduje swoją artystyczną tożsamość na granicy poezji, filozofii i muzyki. Ich twórczość zawsze balansowała na pograniczu intymnych refleksji i ostrej krytyki społecznej, a Labirynt Babel to chyba najbardziej dojrzały i złożony projekt, w którym te dwa wymiary artystyczne łączą się w jeden, spójny manifest.
Album, który wychodzi poza granice tradycyjnego rapu, nie tylko w warstwie muzycznej, ale i przede wszystkim w tekstowej. Labirynt Babel przenosi nas w rzeczywistość pełną chaosu, rozdźwięków i sprzeczności, zmuszając do konfrontacji z rzeczywistością współczesnego świata, której już nikt nie potrafi zrozumieć. Tematyka albumu to zbiór wielkich pytań o sens istnienia, moralność i odpowiedzialność ludzkości. To nie tylko album, to wezwanie do działania, rozrachunek z przeszłością i ostrzeżenie na przyszłość. A także – nie ma co ukrywać – wielki artystyczny projekt, który, mimo upływu lat, pozostaje aktualny i inspirujący.
Wieża Babel jako przypowieść o upadku
Labirynt Babel w pełni odnosi się do biblijnej wieży Babel, która miała stać się symbolem ludzkiej ambicji – pragnienia doskonałości i niezależności od boskiego porządku. Bisz przywołuje ten obraz jako paralelę do współczesnej cywilizacji, która mimo swych wielkich aspiracji zdaje się błądzić, nie mogąc poradzić sobie z własnymi sprzecznościami. „Mieliśmy tu zbudować nowy świat, co nie? Osiągnęliśmy tylko to, że stary świat płonie” – to zdanie wypowiedziane w utworze Babel jest niczym innym, jak gorzką refleksją nad bezowocnością naszych dążeń. Bisz nie pozostawia złudzeń – mimo wszelkich starań, nasza cywilizacja nie tylko nie zbudowała nic nowego, ale wręcz zniszczyła to, co już mieliśmy.
Przypowieść o wieży Babel jest więc idealnym motywem, by ukazać współczesną rzeczywistość, pełną sprzecznych idei, nieporozumień, a przede wszystkim braku porozumienia. W tym kontekście tytuł płyty staje się wielką metaforą: świat jest jak labirynt, w którym zbłądziliśmy. A może raczej – my, ludzie, jesteśmy zagubieni w tym labiryncie – szukamy drogi wyjścia, ale wciąż błądzimy, pogrążeni w chaosie, który sami stworzyliśmy.
Wykorzystywanie, konsumpcjonizm i krytyka kapitalizmu
B.O.K. nie tylko porusza kwestie globalne, ale i społeczno-ekonomiczne. W utworze Widziałem artyści wykrzykują głośno swoje niezadowolenie z globalnych nierówności, wykorzystywania krajów Trzeciego Świata przez wielkie korporacje. To, co w tej piosence jest najistotniejsze, to sposób, w jaki Bisz mówi o tych problemach – bez patosu, bez zbędnego dramatyzowania, ale z typową dla niego świadomością, że jako konsumenci współczesnego świata, także jesteśmy częścią tego łańcucha wyzysku. Krytyka kapitalizmu, społeczeństwa konsumpcyjnego, opartego na ciągłym dążeniu do posiadania coraz więcej, nie może zostać zignorowana.
Deux Ex Machina i Brzytwa Ockhama to kolejne utwory, w których Bisz nie szczędzi słów krytyki w kierunku społeczeństwa. Ta wszechobecna pogoń za coraz nowszymi produktami, wciąż zwiększającym się konsumpcjonizmem, przez artystę jest ukazana jako część wielkiego, nierozwiązywalnego problemu, z którym przyszło nam się zmierzyć.
Filozoficzne Podróże – ciało, sztuka i śmierć
Jednak Bisz to nie tylko rewolucjonista i krytyk współczesnego świata. Flaki to utwór, który mocno odbiega od standardów polskiego rapu, wykraczając w kierunku filozoficznych rozważań o ciele, naturze i ludzkiej przemijalności. Bisz zestawia ciało człowieka z mięsem, traktując je niemal jak coś obcego, coś, co nie ma wartości wyższej od innych elementów przyrody. Po raz kolejny podważa jakąkolwiek wyższość człowieka nad światem przyrody, stawiając w centrum rozważań jedno z najtrudniejszych pytań – co tak naprawdę stanowi naszą tożsamość?
Ucieczka od Norm i Konwencji – Opowiedz mi o swoich planach
Jednym z najważniejszych utworów na płycie jest Opowiedz mi o swoich planach, w którym Bisz wciela się w rolę Boga. To odważna i kontrowersyjna decyzja, która może zostać odebrana przez niektórych jako przejaw wyniosłości, a przez innych jako głęboka, egzystencjalna medytacja. W tym utworze raper wyraża swoje niezadowolenie z działań ludzi, grozi, że może „zetrzeć ich z powierzchni ziemi” za nieumiejętność zrozumienia sensu własnej egzystencji. Stawia nas wobec pytania: czy faktycznie ludzkość zasługuje na swoje miejsce na Ziemi?
Ta figura Boga w rapie Bisza jest zarówno niezwykła, jak i nieunikniona. Warto bowiem zauważyć, że cała płyta jest pełna odniesień do boskich i metafizycznych kwestii. Bisz w Labiryncie Babel nie tylko kreuje swoje wersje rzeczywistości, ale przejmuje odpowiedzialność za to, co się dzieje w świecie.
Przemyślenia – Głębia Tekstów i Produkcja
Pod względem muzycznym Labirynt Babel to przedsięwzięcie równie ambitne, co tekstowo. Album nie oferuje łatwego, typowego rapowego uderzenia, a raczej zanurza się w głąb złożonych kompozycji. Jednocześnie płyta nie jest pozbawiona wirtuozerii technicznej – zarówno w warstwie lirycznej, jak i produkcyjnej. Każdy numer to element większej całości, w której wszystko ma swoje miejsce i sens. Jednocześnie B.O.K. tworzy album doskonale zbalansowany.
Labirynt Babel – Manifest, Nie tylko Płyta
Labirynt Babel nie jest albumem łatwym. To projekt, który wymaga od słuchacza zaangażowania, refleksji i gotowości do zmierzenia się z trudnymi pytaniami o ludzkość, naszą tożsamość i nasze miejsce w świecie.
Dodatkowo Labirynt Babel wymaga od słuchacza znajomości terminów, analogii czy powiązań np. biblijnych. B.O.K., w swoich utworach, daje wgląd w naszą zbiorową mentalność, nie szczędząc słów krytyki. Jest to album, który mimo upływu ponad dekady od premiery nie stracił swojej aktualności i nadal pozostaje krążkiem pełnym przemyśleń, refleksji i wartości, z którymi warto się zapoznać.
Labirynt Babel to idealny przykład tego, że polski rap to nie tylko proste i wulgarne rymy, ale także wiele powiązań, zwrócenie uwagi i dogłębna analiza tego, co dzieje się wokół nas, wokół ludzi. W Labiryncie Babel, do którego wprowadza B.O.K. warto się zgubić i spędzić w nim więcej czasu, dokładnie sprawdzając każdy jego zakamarek.
