Schizofrenia to jedna z najbardziej niezrozumianych i stygmatyzowanych chorób psychicznych. Choć jej objawy mogą być przerażające, a przebieg nieprzewidywalny, to wczesna diagnoza i leczenie dają realną szansę na poprawę jakości życia. Dlaczego tak trudno ją rozpoznać i co powinno nas zaniepokoić, zanim choroba na dobre przejmie kontrolę nad światem chorego?
Choroba młodych dorosłych
Mówi się, że schizofrenia to jedna z najtrudniejszych do przejścia chorób psychicznych. Ryzyko zachorowania w ciągu całego życia wynosi około 1%. Jej przebieg jest zazwyczaj przewlekły z okresami remisji i nawrotów. Objawia się głębokimi zaburzeniami, w których przebiegu występuje brak spójności między myśleniem, emocjami i zachowaniem. To przewlekła choroba, którą można i trzeba leczyć. Możliwym jest doprowadzenie do jej remisji. Przepisywane chorym leki przeciwpsychotyczne neutralizują objawy choroby i pozwalają żyć tak, jak zdrowym osobom. Zachorować na nią może każdy z nas najczęściej w okresie wczesnej dorosłości. Średnia wieku rozwijania się tej choroby u kobiet wynosi pomiędzy 25 a 35 rokiem życia. Mężczyźni zwykle chorują wcześniej od płci przeciwnej, bo między 15 a 25 rokiem życia. Przyczyny tej różnicy upatruje się w ochronnym działaniu estrogenów u kobiet oraz różnicach w dojrzewaniu mózgu i czynnikach genetycznych.
Początek choroby
Schizofrenia może rozwijać się nagle i szybko. Nawet w ciągu kilku dni objawy mogą osiągnąć swoją pełną okazałość, ale nie jest to reguła. Niektórzy chorzy doświadczają powolnego rozwoju choroby, stopniowo doświadczając jej procesu wzrostu. Wszystko zależy od indywidualnego przebiegu. Rozwój choroby zwykle nie budzi podejrzeń chorego, ani otoczenia. Osoba dotknięta tą przypadłością rzadko zdaje sobie sprawę, że rzeczy, których doświadcza, odbiegają od normy. Chory często nie jest przekonany o swojej chorobie i rzadko szuka pomocy lekarskiej. Bywa, że bliscy pomimo zauważenia niepokojących objawów nie podejmują żadnych kroków ku leczeniu, gdyż tłumaczą je sobie przemęczeniem, traumatycznymi sytuacjami czy trudnościami w życiu chorego.
Początkowe objawy schizofrenii
Początek schizofrenii nazywany jest fazą prodromalną. Często przejawia się poprzez zamknięcie chorego na otoczenie. Przestaje on utrzymywać kontakty z bliskimi, nie podejmuje się spotkań z innymi. Woli się odciąć i przebywać w bezpiecznym dla siebie środowisku, np. w domu. Wycofanie społeczne może wynikać ze stopniowego braku zainteresowania światem zewnętrznym i wzbogaceniem świata wewnętrznego oraz narastającego poziomu lęku. Kolejnym objawem jest zobojętnienie na otaczające go sytuacje i osoby lub brak motywacji do nauki i pracy. Występują także trudności w skupieniu uwagi. Chory wykazuje również zaburzenie logicznego myślenia i dezorganizację wypowiedzi. Występują także nietypowe myśli i podejrzenia wobec otoczenia. Często charakterystycznym jest poczucie bycia obserwowanym i śledzonym. Można zauważyć dezorganizację rytmu dobowego. Osoba dotknięta tą przypadłością może mieć problemy z bezsennością lub odwrotnie – z nadmierną sennością. Dostrzegalne jest także odwrócenie rytmu dobowego. Chory może mieć problemy z pogorszeniem higieny osobistej i trudnością z wykonywaniem codziennych nawyków, co może skutkować zaniedbywaniem wyglądu, czystości czy obowiązków. Warto wspomnieć, że te objawy nie zawsze wskazują na rozwój schizofrenii i nie są osobistym wyborem osoby chorej. Objawy nie wynikają z braku motywacji czy charakteru.
Diagnoza schizofrenii
Schizofrenia to choroba, która wymaga specjalistycznego leczenia. W razie zauważenia tych objawów u swoich bliskich warto zareagować, gdyż podjęcie wczesnego leczenia pozytywnie wpłynie na przebieg choroby i może oszczędzić choremu wiele cierpienia. Warto pamiętać, że powyższe objawy nie zawsze są jednoznaczne, dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnoza podjęta przez lekarza psychiatrę. Wdrożenie odpowiednich leków może pomóc odzyskać choremu zdrowie i powrót do codzienności.