Języki pomocnicze widział niemal każdy z nas. Rzadko kto jednak zastanawia się nad nimi głębiej. W krótkiej serii postaramy się przybliżyć historię i istotę najważniejszych z nich.
Językiem pomocniczym, z którym powinna mieć styczność znaczna większość społeczeństwa, jest alfabet Morse’a. Stanowi najpopularniejszy sposób komunikowania się w ciemności czy na większe odległości, np. na morzu. Chociaż z założenia nie jest językiem stworzonym z myślą o osobach niepełnosprawnych, to pełni równie ważną rolę. Nie jest to tylko kod używany przez harcerzy w zabawach i szyfrowaniu wiadomości, jak postrzega go spora część społeczeństwa (szczególnie pokolenie naszych rodziców, które wychowywane było w niemal obowiązkowym uczestnictwu w zbiórkach drużyn harcerskich w czasach komunistycznych). Wielokrotnie pozwalał zapobiegać wielu poważnym katastrofom i ratował życie ludziom. Najczęściej można się z nim spotkać wśród fanów krótkofalarstwa, którzy porozumiewają się za jego pomocą.
Kolejnym istotnym miejscem, gdzie współcześnie alfabet Morse’a ma swoje zastosowanie, jest żegluga morska. Marynarze stosują ten kod do nadawania i odbierania wiadomości od innych osób znajdujących się na jednostkach pływających. W ten sposób można się wzajemnie ostrzegać o niebezpieczeństwach i przekazywać ważne informacje w zasięgu wzroku bez użycia narzędzi. W porównaniu do innych form komunikacji nie wymaga on posiadania żadnych atrybutów w awaryjnych sytuacjach, jest kodem wszechstronnym i uniwersalnym. Alfabet Morse’a to według definicji „sposób reprezentacji alfabetu, cyfr i znaków specjalnych za pomocą dźwięków, błysków światła, impulsów elektrycznych lub znaków popularnie zwanych kropka i kreską”. Każdy ze znaków ma swój odpowiednik w postaci serii sygnałów składających się z kilku elementów. Istnieją dwa typy elementów: krótki, czyli tzw. kropka i długi, czyli kreska. Kreska jest znakiem, który powinien trwać tyle co trzy kropki.
Kod Morse’a został stworzony w roku 1838 przez Samuela Morse’a i Alfreda Vaila. Początkowo celem jego twórców było użycie go z telegrafem elektrycznym, a z biegiem czasu stał się popularny w telekomunikacji radiowej. Dzięki temu wynalazkowi w dziewiętnastym wieku można było stosunkowo szybko przekazywać ważne wiadomości na dalekie dystanse. Szyfr ten, jako jeden z najbardziej popularnych na świecie, stał się szybko jednym z głównych napędów rozwoju dalszej komunikacji.
W niniejszej serii chcieliśmy w przystępny sposób przedstawić krótką historię i definicje najbardziej popularnych języków pomocniczych, którymi do dzisiaj posługują się ludzie na całym świecie. Bez żadnego z tych języków komunikacja i dialog nie mogłyby być pełne, szczególnie dotyczy to języków osób niepełnosprawnych, które bez tego byłyby znacznie wyalienowane i wykluczone z procesów komunikacji międzyludzkiej. Musimy zgodzić się co do jednego – języki pomocnicze pełnią kluczową rolę w życiu wielu osób i nieraz zmieniają bieg historii.
