Filmy wojenne są produkcjami, którymi polski przemysł filmowy zdecydowanie może się pochwalić. Znaczna liczba dzieł ukazuje zarówno prawdę historyczną, skupiając się na wybranych wydarzeniach w czasie wojny, jak i realia codziennego życia w okupowanej Polsce. Wybraliśmy kilka produkcji, które szczególnie zasługują na uwagę.
1. Miasto 44 – film przedstawia losy grupy przyjaciół m.in.: Stefana, Alicji, Kamy i Władka, którzy z dnia na dzień zostali pozbawieni beztroskiej młodości. Wchodzenie w dorosłość przypadło na czas napaści Niemiec na Polskę, a w efekcie organizację Powstania Warszawskiego. Plany i marzenia szybko zostają zweryfikowane przez wojenną rzeczywistość. Osobiste rozterki bohaterów stale przeplatają się z ich powstańczą działalnością. Wielu z nich wybiera patriotyczną postawę ponad rodzinę, miłość czy życie. Jan Komasa, reżyser, odzwierciedla życie w ówczesnej Warszawie, a naturalistyczne obrazy wojennych działań i ofiar podkreślają historyczne aspekty produkcji. Film został nagrodzony Orłami i Złotymi Lwami za m.in.: scenografię, kostiumy, muzykę i montaż.
2. Kamienie na szaniec – ekranizacja powieści o tym samym tytule, autorstwa Aleksandra Kamińskiego, która ukazuje losy 3 maturzystów: Zośki, Alka i Rudego. Ich ambitne plany studiowania, podróży i pracy zostają doszczętnie zniszczone w momencie najazdu Niemiec na Polskę w 1939 roku. Żaden z nich nie zastanawiał się, co zrobić w związku z rozpoczęciem wojny – dla nich działalność w Szarych Szeregach była oczywista. Towarzyszymy bohaterom w akcjach sabotażowych, brutalnych przesłuchaniach czy próbach odbicia prześladowanych na Pawiaku rodaków. W czasie, gdy nadzieja umiera ostatnia, śmierć poniosło już zbyt wielu.
3. Wołyń – akcja filmu rozpoczyna się wiosną 1939 roku w małej wiosce, zamieszkanej przez Polaków, Ukraińców i Żydów. Główna bohaterka Zosia zakochana jest w ukraińskim rówieśniku Petrze. Jednak ojciec postanawia wydać ją za wdowca z dwójką dzieci. Dziewczyna nie ma możliwości sprzeciwu i musi zaakceptować wolę ojca. Wkrótce również zaczyna narastać napięcie wśród zamieszkujących wioskę narodów. Zofia ciężko pracuje na gospodarstwie oraz zajmuje się dziećmi, stając się jednocześnie świadkiem tragicznych wydarzeń, związanych z rzezią wołyńską – mordzie dokonanym na polskiej ludności przez ukraińskich nacjonalistów.
4. Pilecki – film dokumentalny przybliża postać rotmistrza Witolda Pileckiego, który z własnej woli dał się uwięzić w obozie koncentracyjnym, aby szczegółowo opisać jego funkcjonowanie. Akcja filmu sięga młodości Pileckiego oraz działalności w okupowanej Polsce. Następnie ukazane są jego losy w obozowej rzeczywistości: wycieńczająca praca przeplata się ze skrupulatnym tworzeniem notatek. Później jesteśmy świadkami prześladowań Pileckiego przez komunistyczny reżim. W końcu widzimy jego tragiczną, męczeńską śmierć. Oprócz życiowej historii rotmistrza ukazany jest także rodzinny dramat.
5. Wyklęty – oparta na faktach produkcja przedstawia działalność Żołnierzy Wyklętych – działaczy niepodległościowego podziemia, którzy stanowczo sprzeciwiali się komunistycznemu reżimowi w Polsce. Akcja toczy się w latach 40. XX wieku, kiedy zapadła decyzja o likwidacji wszystkich jednostek walczących o polską sprawę, często ukrywających się w lasach. Film ukazuje brutalność działań funkcjonariuszy NKWD, którzy w nieludzki, bestialski sposób pozbywali się polskich patriotów, przeciwników ludowej władzy.
