Przyjaciele – Najpopularniejszy serial o przyjaźni, miłości, rodzinie i zaufaniu z ciętymi, sytuacyjnymi żartami. Od paru lat Internet wytyka kultowej produkcji nieaktualny, a nawet problematyczny, humor. Czy oglądając Friends można puścić seksistowskie i homofobiczne przytyki mimo uszu?
The one with… męska opiekuna do dzieci
Rachel Green (Jennifer Aniston) znajduje niezwykle wykwalifikowaną męską nianię, Sandy’ego (Freddie Prinze Jr.) i zatrudnia go. Ross Geller (David Schwimmer) wykorzystuje każdą nadarzającą się okazję, by kpić z opiekuna do dziecka, który jest przedstawiany jako niezwykle wrażliwy. Sposób przedstawiania go był wyjątkowo stereotypowy, a reakcja Rossa na męską nianię seksistowska. Geller bowiem założył, że nie da się spełniać takiej funkcji i jednocześnie nie być homoseksualistą. Gdyby Sandy nim jednak był, to oczywiście w fabule nie spotkałoby się z uznaniem, tak samo jak związek Susanne i Carol. Ross czuje się niekomfortowo w towarzystwie Sandy’ego i zakłada (niemal z obawą), że “musi być chociaż bi!”. Jest wobec Sandy’ego krytyczny, choć w efekcie to ten daje mu poczucie bezpieczeństwa i oferuje rozmowę.
The one with… młoda, grubsza Monica
W 2018 roku używanie tak zwanego fat-suit nie jest już mile widziane. W Insatiable Debby Ryan gra dziewczynę, która jest zupełnie innej wagi niż aktorka w rzeczywistości. To spotkało się z ogromną krytyką, a nawet petycją, by wstrzymać produkcję serialu. W 1994 roku jednak nikt nie zaczynał takiej dyskusji. Dopiero teraz zarzuca się twórcom serialu oraz samej Courtney Cox, która grała w serialu Monicę Geller, fat-shaming. To śmianie się, wręcz zawstydzanie osób otyłych. Dziś jest to szeroko krytykowane. Zarzuca się, że to uwłaczające dla grubszych osób, których waga traktowana jest jako żart.
The one with… relacja Chandlera z jego rodziną
Nie jest tajemnicą, że za Przyjaciółmi kryje się homofobiczny i transfobiczny ton. Głównie uderza to w postać Chandlera (Matthew Perry), ale i on sam stosuje taką retorykę. Mama Chandlera – grana przez Kathleen Turner – jest transseksualną drag queen z Vegas. Jest też czymś, co nieustannie zawstydza Chandlera w całej serii. Punchline zakłada też, że mimo zmiany płci, dalej jest nazywana jego “ojcem”. Chandler uwielbia także kpić z faktu, że zawsze nosiła sukienki. Grupa przyjaciół oraz druga matka Binga kwestionują też to, czy jest po operacji czy nie. To temat, którego poruszanie jest zbyt inwazyjne dla osób transseksualnych.
The one with… homofobia
Wspomniany już Chandler ma wręcz paranoję na punkcie tego, czy inni mogą go uznać za geja. Wiele postaci na przestrzeni wszystkich dziesięciu sezonów, często uznawało go za homoseksualistę. W serialu jest to uznane za coś, czego powinno się wstydzić i wyrzekać. To w połączeniu z historią jego mamy, sprawia, że jest wyjątkowo niepewną siebie i homofobiczną postacią, która zawsze czuje potrzebę obrony swojej seksualności.
The one with… zaborcza zazdrość Rossa wobec Rachel, gdy ta zaczęła pracować z Markiem
Z perspektywy czasu cała relacja Rossa i Rachel wydaje się być toksyczna. W większości z powodu Rossa. Można znależć elementy nadużycia i przemocy emocjonalnej. Najbardziej widoczne jest to w momencie, gdy Rachel zaczyna pracować z Markiem Robinsonem (Steven Eckholdt). Zakompleksiony Ross jest tak zazdrosny, że postanawia wysyłać prezenty w ich miejsce pracy, robiąc ukochanej wstyd. W końcu decyduje się ją nawet śledzić, bo nie jest w stanie uwierzyć, że nic nie łączy Rach i jej przełożonego.
The one with… przedmiotowe traktowanie kobiet
Joey Tribbiani (Matt LeBlanc) to kobieciarz. Jest co prawda jednym z lepszych przyjaciół, ale fabuła skupia się raczej na jego rozwiązłości. Ten wieloletni współlokator Chandlera często żartuje z tego, że nawet nie pamięta imion czy twarzy wielu ze swoich partnerek. Każda kobieta jest dla Joeya podbojem, a nie istotą ludzką. Z radością się z kimś prześpi i nigdy więcej do niej nie zadzwoni. Szukając nowej współlokatorki, wychodzi z założenia, że skończy z nią w łożku, więc szuka wyłącznie ładnej. Jest również skłonny do wyobrażania sobie swoich przyjaciółek jako lesbijek w trójkącie.
The one with… krucha męskość
Internet huczy o fragile masculinity, a Przyjaciele to kopalna przykładków w tej kwestii. Zacząć można od burzliwej reakcji Rossa, gdy zauważa, że jego syn Ben bawi się lalkami. “Co mój chłopiec robi z barbie?!” – pyta i wręcz oskarża swoją byłą żonę (lesbijkę, co też obrócono w żart) o zmuszanie Bena do takiej zabawy. W innych zaś odcinkach, poznajemy Joeya z lepszej strony. On jako jedyny nie martwi się stereotypami gdy za radą Rachel zaczyna nosić torbę bądz gdy występuje w reklamie niebieskiej szminki dla mężczyzn. To spotyka się z falą krytyki, uznaniem za “babskie” i oczywiście pytaniem: “Jesteś gejem?!”. Wymienianie wieńczy moment, że Joey i Ross mimo wieloletniej i dobrej znajomości wstydzili się tego, że najlepszą drzemkę jaką odbyli – odbyli razem.
The one with… wszystko to, co Rachel musiała zrobić dla Rossa
Ross i Rachel to najbardziej żywiołowa i jednocześnie wzruszająca relacja w historii telewizji. Nikt nie miał wątpliwości, że ta dwójka jest sobie przeznaczona. Mało kto jednak zauważył do ilu ustępstw była zdolna Rachel dla swojego adoratora. Nie dość, że znosiła jego niespodziewane wizyty i prezenty w swoim biurze, gdy zaczęła pracować z Markiem, to w efekcie… porzuca wszystkie swoje priorytety i marzenia. Rachel pracowała przez dziesięć lat, by być na tym etapie pracy. Zrezygnowała z małżeństwa, usamodzielniła się od rodziców, doceniła wartość pracy już jako kelnerka, zmieniła swoje towarzystwo. W końcu doszła do tego, o czym marzyła – wyprowadzka do Paryża i praca dla domu mody Louis Vitton. Nie jest to podkreślone w sitcomie, ale słynna wysiadka z samolotu dla Rossa wiązała się z rezygnacją z tego marzenia.
The one with… Ross Geller, po prostu
Najbardziej oczytana z postaci, której domeną miało być to, że ciągle coś mu w życiu nie wychodzi. W rzeczywistości, Rossowi nie wiał wiatr w oczy. Większość jego porażek była skutkiem jego decyzji. Niektóre z nich w ogóle nie powinny mieć miejsca. Działa obsesyjnie na punkcie Rachel już od czasów licealnych. Gdy ta w ogóle nie zwracała uwagi na młodzieńcze uczucia Rossa, on wraz ze swoim przyjacielem Willem (w tej roli Brad Pitt) zakłada “klub nienawidzących Rachel Green”. Notorycznie kłamie, nawet w kwestii podpisania papierów rozwodowych, bo nie chciał mieć trzeciego rozwodu na swoim koncie. Wytyka Rachel każdego partnera, mimo, że sam w tym samym czasie się z kimś umawia. Choć to, że w końcu ich miłość zwycięża każdy problem jest godne podziwu, warto wspomnieć parę gorszych aspektów życia Rossa.
Gdy staje się wykładowcą na uczelni, szybko zakochuje się w… jednej ze swoich studentek. Co więcej, na wieść o tym, że to może doprowadzić do zwolnienia go z pracy, reaguje ogromnym szokiem. Jednak decyduje się ukrywać związek ze znacząco młodszą od siebie Elizabeth (Alexandra Holden). Do furii jednak doprowadza go to, że jego dziewczyna chce wyjechać na obóz i nie zgadza się na to, by jechała bez niego. Sezon później Ross posuwa się nawet do podrywania własnej kuzynki, bo wydaje mu się, że ta też czegoś chce. To oczywiście nie jest prawdą, a kompletnym absurdem. Na swoje usprawiedliwienie mówi: “nie uprawiałem seksu od bardzo długiego czasu”.
They will be there for you!
Fabuła Przyjaciół ma swoje wady, ale nie można jej odebrać jednego – to ponadczasowa historia wspaniałej przyjaźni. Chociaż z niesmakiem można oglądać niektóre sceny, to w większości humor sitcomu wciąż wywołuje uśmiech na twarzy, a minęło już 14 lat od zakończenia produkcji. Dziś żenują nas momenty, które wtedy nie budziły większego oburzenia. I dobrze. To świadczy o tym, że stajemy się bardziej doedukowani w tematach, które niegdyś były uznane za tabu. Możliwe, że za parę lat będziemy patrzeć na coraz więcej produkcji z myślą “jakim cudem to w ogóle trafiło na ekrany?”, ale nie jest to nic innego, jak powód do dumy. W kultowym sitcomie góruje jednak ironia i sarkazm Chandlera, wariactwa Phoebe Buffay (Lisa Kudrow) czy sytuacje, w których możemy odnaleźć fragmenty z naszego, realnego życia. Czyli wszystko to, co we Friends najważniejsze.
