Czarna herbata to coś więcej niż codzienny napój – to tradycja, rytuał i bogactwo smaków, które towarzyszą ludzkości od setek lat. Choć często traktowana jako oczywisty wybór przy śniadaniu, skrywa w sobie fascynującą historię, liczne właściwości zdrowotne i ogromną różnorodność.
Historia i pochodzenie
Mówi się, że czarna herbata powstała przez przypadek. Z historią jej powstania związana jest pewna chińska legenda. Głosi ona o przemarszu wojsk cesarskich, podczas których żołnierze zaczęli plądrować domy w poszukiwaniu jedzenia. Najedzeni chcieli odpocząć, ale jedynym miejscem, które znaleźli było składowisko liści herbaty. Wygodne ułożenie się na miękkiej strukturze suszu wymagało wiercenia się, które skutkowało gnieceniem i przyspieszoną oksydacją liści. Plantatorzy pomimo „zniszczonego” plonu postanowili dokończyć obróbkę plonu. Po zaparzeniu nietypowego dla nich suszu okazało się, że napar przybrał ciemny kolor. Smak i kolor herbaty był odmienny od dotychczas im znanego, ale na tyle pozytywnie ich zaskoczył, że postanowili powtórzyć „nieudaną” obróbkę herbaty. Mówi się, że w ten sposób czarna herbata przyjęła się jako jeden z jej rodzajów. Czarna herbata przez chińczyków, którzy klasyfikują tą herbatę na podstawie koloru naparu nazywana jest herbatą czerwoną. Europejczycy z kolei przy nazewnictwie kierują się kolorem suszu. Przyjętą jej nazwę uzyskaliśmy dzięki Anglikom, którzy w XVIII wieku przywieźli ją na kontynent europejski.
Proces produkcji
Proces produkcji czarnej herbaty różni się od jej innych rodzajów – jest bardziej skomplikowany i obszerny. Po zebraniu wyselekcjonowanych liści z krzewu herbaty transportowane są one do fabryki i poddawane procesowi więdnięcia, które odbywa się w specjalnych rynnach, gdzie powietrze często jest podgrzewane. Ten etap trwa od 12 do 18 godzin. Następnie zwiędnięte liście roluje. W mniejszych produkcjach wykonuje się to ręcznie, a w większym nakładzie wykonuje się to w przeznaczonych do tego urządzeniach. Skręcanie i łamanie listków skutkuje uwolnieniem się olejków eterycznych co wspomaga proces oksydacji. Kolejnym krokiem jest oksydacja. Liście rozkłada się na stołach, aby tlen mógł dotrzeć do każdego listka. Liście stopniowo zmieniają kolor na miedziany. Potem herbatę się suszy w piecach lub za pomocą gorącego powietrza, aby zatrzymać proces fermentacji.
Właściwości zdrowotne
Herbata czarna, spożywana niemal przez każdego z nas ma wiele właściwości prozdrowotnych. Wraz z innymi herbatami jest bogatym źródłem substancji przeciwutleniających i przeciwzapalnych. Zawiera więcej kofeiny niż biała czy zielona herbata. Dzięki czemu działa mocno pobudzająco na organizm, zmniejsza senność, zapewniając nam energię na resztę dnia. Działa moczopędnie, pomagając usunąć nadmiar wody z organizmu. Zawiera polifenole, dzięki którym działa antyoksydacyjnie, chroniąc komórki przed wolnymi rodnikami. Regularne picie czarnej herbaty może obniżyć poziom cholesterolu we krwi, wykazując działanie wspierające zdrowie serca. Ma właściwości przeciwbakteryjne, dzięki czemu pomaga zmniejszyć ryzyko próchnicy i chorób dziąseł.
Jak prawidłowo parzyć czarną herbatę
Należy odmierzyć łyżeczkę suszu, jeśli planujemy pić napar w filiżance o pojemności 200/250 ml. Nie musimy martwić się studzeniem wody, ponieważ parzy się ją we wrzątku. Po zalaniu herbaty czekamy 2 minuty, aż herbata się zaparzy. Zależnie od upodobań do naszego naparu możemy dodać miód, cytrynę, plaster pomarańczy , sok malinowy, lub podążając za Angielskim stylem – mleko. Czarna herbata nadaje się do wielokrotnego parzenia, zatem śmiało możemy ponownie wykorzystać te same listki. Jednak należy pamiętać, że za każdym razem powinniśmy wydłużać czas parzenia o pół minuty.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Ze względu na wysoką zawartość kofeiny osoby mające problemy ze snem powinny ograniczyć spożywanie czarnej herbaty, ponieważ może ona działać pobudzająco. Kobiety w ciąży i karmiące piersią również nie powinny przesadzać z nadużywaniem jej, ponieważ możliwym jest, że kofeina negatywnie wpłynie na rozwój dziecka. Osoby z wrzodami, refluksem lub nadkwaśnością mogą odczuwać nasilenie dolegliwości ze względu na działanie ściągające oraz kwasowość herbaty.
Czarna herbata w kosmetyce
Czarna herbata nie bez powodu często wykorzystywana jest w kosmetyce w postaci dodatku do kremów, odżywek a nawet szamponów czy wcierek do włosów. Kofeina w niej zawarta stymuluje porost mieszków włosowych. Cię więcej, picie czarnej herbaty wspomaga zwężanie naczyń krwionośnych i działa przeciwobrzękowo niwelując widoczność opuchlizny i worków pod oczami. Zawarte w niej przeciwutleniacze i kofeina niwelują widoczność cieni pod oczami. Stąd też wywodzi się popularna metoda nakładania schłodzonych saszetek z czarną herbatą na okolicę oczu. Czarna herbata wykazuje także działanie ściągające i oczyszczające, co skutkuje redukowaniem wydzielania sebum i zwężeniem porów.
