Zasada 4H i 4T może mieć ogromne znaczenie w razie wystąpienia NZK. Jej znajomość może pomóc w szybkiej identyfikacji odwracalnych przyczyn zatrzymania akcji serca, co pozwala na skuteczniejszą interwencję ratunkową. Choć temat ten dotyczy sytuacji ekstremalnych, to mimo wszystko może okazać się decydujący, jeśli chodzi o uratowanie życia. Właśnie dlatego warto się dowiedzieć, czym dokładnie jest 4H i 4T.
4H – cztery przyczyny zatrzymania krążenia
Pierwszą częścią 4H i 4T jest skrót od czterech najczęstszych, odwracalnych przyczyn nagłego zatrzymania krążenia, które można zidentyfikować i potencjalnie leczyć. To:
- Hipoksja (niedotlenienie) – występuje, gdy organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu. Może być to wynikiem zatoru dróg oddechowych, urazów klatki piersiowej lub innych problemów z oddychaniem.
- Hipowolemia (niedobór objętości krwi) – sytuacja, w której krwi krążącej w organizmie jest za mało, najczęściej w wyniku ciężkich krwotoków. Brak odpowiedniego ciśnienia krwi powoduje, że serce nie jest w stanie pompować wystarczającej ilości krwi do narządów.
- Hipertermia (przegrzanie organizmu) – temperatura ciała rosnąca do niebezpiecznych poziomów (np. w wyniku udaru cieplnego) może prowadzić do zatrzymania akcji serca.
- Hipotermia (spadek temperatury ciała) – to sytuacja, w której temperatura ciała spada poniżej normy, zaburzając tym samym funkcjonowanie serca. Najczęściej występuje w wyniku długotrwałego narażenia na zimno, np. po utopieniu.
4T – cztery inne czynniki, które mogą prowadzić do zatrzymania akcji serca
Podobnie jak 4H, zasada 4T odnosi się do innych odwracalnych przyczyn NZK. W skład 4T wchodzą:
- Toksyny – zatrucia różnymi substancjami, takimi jak leki, alkohol, narkotyki, a także toksyny wytwarzane przez bakterie, mogą powodować zaburzenia rytmu serca lub doprowadzić do jego całkowitego zatrzymania.
- Tamponada serca – stan, w którym płyn (np. krew) gromadzi się w worku osierdziowym wokół serca, uniemożliwiając mu prawidłową pracę. Tamponada może wystąpić w wyniku urazu klatki piersiowej i stanowi poważne zagrożenie dla życia, które wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
- Tromboembolia (zatorowość płucna) – to stan, w którym skrzeplina zablokuje tętnice płucne, uniemożliwiając przepływ krwi przez płuca i dostarczanie tlenu do organizmu.
- Tension pneumothorax (odma opłucnowa) – stan, w którym powietrze dostaje się do przestrzeni opłucnowej i uciska płuca i serce. Powoduje to zaburzenie ich pracy, w tym właśnie zatrzymanie krążenia. Odma opłucnowa jest skutkiem urazu klatki piersiowej.
